Med-Practic
Նվիրվում է վաստակաշատ ուսուցիչ Գրիգոր Շահյանին

Իրադարձություններ

Հայտարարություններ

Մեր հյուրն է

Հրատապ թեմա

 

Առողջապահության լրատու 3.2010

Իմունիտետ. պատրաստ լինել՝ դիմակայելու

Իմունիտետ. պատրաստ լինել՝ դիմակայելու

Օրգանիզմի  պաշտպանական համակարգ` իմունիտետը, ուղեկցում է մեզ ամբողջ կյանքում: Առանց իմունային համակարգի  նորմալ աշխատանքի հնարավոր չէ դիմակայել ոչ մի հիվանդության:

 

Հատկապես դրա անտեսանելի «կատարողները»` իմունային բջիջներն են հանդիպում օրգանիզմ «ներխուժած» հիվանդածին մանրէներին և վիրուսներին, նաև օտարածին նյութերին ու ոչնչնացնում դրանց:  Շնորհիվ այդ բջիջների, մենք առողջանում ենք գրիպից, չենք վարակվում տուբերկուլոզով հիվանդ մարդուց, ուրիշ այլ ինֆեկցիաներից և սնկային հիվանդություններից. հարուցիչները թափանցում են օրգանիզմ և շատ արագ վնասազերծվում: 

 

Իմունիտետի մեկ այլ խնդիրն է հետևել սեփական բջիջներին, որոնք «շարքից դուրս են եկել»` մուտանտներին, ուռուցքային բջիջներին և ժամանակին ոչնչացնել դրանց: Իմունիտետի  այդ գործընթացի շնորհիվ օրգանիզմը դիմադրում է  թունավոր նյութերի ազդեցությանը և ապահովում քաղցկեղից ինքնապաշտպանությունը: Սակայն սխալ կարծիք կա, որ ինչքան բարձր է իմունիտետի ակտիվությունը, այնքան լավ է: Ամենալավը «ոսկե միջինն է»:Իմունային համակարգի լարված աշխատանքի դեպքում, այն կարող է սկսել  հակազդել սեփական բջիջներին, օրինակ այսպես է զարգանում ալերգիան:

 

Հայտնի է, որ օրգանիզմի իմունային պաշտպանությանը մասնակցում են մի քանի համակարգեր. օրգաններն ու հյուսվածքները, որոնք պատասխանատու են իմունիտետի համար: Դա ողնուղեղն է, թիմուսը, փայծաղը, ավշային համակարգը: Դրանք արտադրում են տարբեր տեսակի իմունային բջիջներ` լիմֆոցիտներ, մակրոֆագեր և ֆագոցիտներ: Այս բջիջներն ավիշով և արյունով տարածվում են ամբողջ օրգանիզմում:

 

Որպեսզի օրգանիզմի պաշտպանվածությունը  բերվի «մարտական պատրաստվածության» ինչ-որ ազդանշան է պետք, օրինակ, արյան մեջ թափանցած օտարածին բջիջ` վիրուս կամ մանրէ:

 

Բոլոր բջիջներն իրենց մակերեսին տանում են «ճանաչված» մոլեկուլներին, և իմունային բջիջներն անընդհատ այդպիսի մոլեկուլների ստուգում են անցկացնում` սեփական են արդյոք, դրանք, թե օտար: Եթե օտար են, ապա իմունային համակարգը հավաքում է ուժերը և ոչնչացնում դրանց:

 

Օրգանիզմի իմունիտետը պայմանավորված է  ոչ միայն տարբեր տեսակի պաշտպանական բջիջների ակտվությամբ, այլև հատուկ իմունային սպիտակուցների արտադրմամբ: Յուրաքանչյուր օղակի խափանումը հանգեցնում է նրան, որ իմունիտետն այլևս չի կարողանում  կարգավորել իր խնդիրները, արդյունքում առաջանում է իմունադեֆիցիտ: Դա այն դեպքը չէ,  որ կարելի է միայն ՁԻԱՀ ախտորոշել: Իմունադեֆիցիտը կարող է պայմանավորված  լինել իմունային համակարգի աշխատանքի խանգարումներով, որոնք ծանր հիվանդությունների, թունավորումների, որոշ վիտամինների և միկրոտարրերի անբավարարության հետևանք են:

 

Այսօր մեծ թվով մարդիկ են տառապում իմունիտետի խանգարումներով, և դրանում մեղքի իր բաժինն ունի վատ էկոլոգիան՞՞՞ : Հատկապես իմունիտետն ամենից շատ  ցածր է խոշոր արդյունաբերական քաղաքների բնակիչների մոտ, որտեղ օդն աղտոտված է գործարաններից և ավտոմեքենաներից արտանետված թունավոր նյութերով, և այդ թունավոր նյութերն էլ հեշտությամբ անցնում են հողի ջրի և սննդի  մեջ, որից հետո թափանցելով օրգանիզմ, վնաս են հասցնում իմունային բջիջներին:

 

Սննդակարգ իմունիտետի համար

Վիրուսների դեմ պայքարելու համար, օրգանիզմին լիարժեք սնունդ է անհրաժեշտ: 


Օրաբաժնում հատկապես կարևոր է ներառել բավարար քանակությամբ սպիտակուցներ` մոտ 100 գրամ: Կենդանական սպիտակուցներում պարունակվում են անփոխարինելի ամինաթթուներ, որոնք անհրաժեշտ են իմունային համակարգի լավ աշխատանքի համար: Ոչ մի դեպքում չպետք է հրաժարվել մսից, թռչնամսից և ձկնեղենից:   Կարելի է երբեմն խոզի ճարպ ուտել:  Եվ, իհարկե մի մոռացեք վիտամինների և միկրոտարրերի մասին. դրանք իմունիտետի «բարեկամներն» են` սելեն (պարունակվում է ձկան և ծովամթերքի մեջ), ցինկ (շատ կա ծովամթերքում,  վարսակաձավարի, դդմի սերմերի մեջ), բջջանյութ (դրանք հատիկավորների, բանջարեղենի և մրգերի մեջ են): Բայց իմունային համակարգի գլխավոր դաշնակիցը վիտամին C-ն է: Դրա պարունակությամբ առաջին տեղում կաղամբն է: Չնայած, որ ձմռան ընթացքում կաղամբը կորցնում է վիտամին C-ի 30%-ը, այնուամենայնիվ, այս բանջարեղենի  ընդամենը 100 գրամը բավարարում է այդ վիտամինի օրական պահանջը: Վիտամին C-ն լրիվ պահպանվում է նաև աղ դրած կաղամբի մեջ:

 

Վիտամին C-ի պարունակությամբ երկրորդ տեղում մասուրն է: Չոր պտուղների մեջ վիտամինները պահպանվում են ողջ ձմեռվա ընթացքում: Երրորդ «պատվավոր» տեղում են  լոռամրգին ու չիչխանը: Այս հատապտուղներն իրենց օգտակար հատկությունները չեն կորցնում, եթե դրանք պահեք խորը սառեցված պայմաններում: Միայն հիշեք. վիտամին C-ն  երկրորդային սառեցում «չի սիրում» դրա համար հարկ  է հատապտուղները սառեցնել փոքր չափաբաժիններով:

 

Տղաներն ավելի շատ են տուժում


Տղա երեխաների ծնունդը կարող է  վատ անդրադառնալ նրանց մայրերի առողջության վրա, հաստատել են բրիտանացի գիտնականները: Հատկապես այն երկրներում, որտեղ առողջապահական համակարգն այնքան էլ բարվոք վիճակում չէ:

 

Արական սեռի պտուղը կնոջ  օրգանիզմում բարձրացնում է տեստոստերոնի մակարդակը և դրանով թուլացնում մոր իմունային համակարգը: Տղաները, սովորաբար, ծնվելիս  մեծ քաշ են ունենում, դրա համար էլ մոր օրգանիզմում առաջացնում են  ավելի շատ ծանրաբեռնվածություն: 

 

Օքսֆորդի համալսարանի գիտնականների կողմից, Բանգլադեշի գյուղական վայրերում անցկացրած հետազոտությունները ցույց են տվել, որ տղա երեխաների ծնունդը մայրական մահացության ռիսկն ավելացրել է 11%-ով:

 

Քիչ հուզվել, նշանակում է  քիչ հիվանդանալ


Ծնողների անհանգիստ բնավորությունն ազդում է երեխայի իմունիտետի վրա, հաղորդում են բրիտանացի գիտնականները:

 

Մի քանի տարվա ընթացքում նրանք հետևել են 169 ընտանիքների երեխաների առողջությանը և նրանց ծնողների հուզական վիճակին: Պարզվել է, որ հայրերի և մայրերի  անտեղի նյարդայնությունը բացասական կերպով է անդրադարձել երեխաների առողջության վրա` վնասելով իմունային համակարգը: Այդպիսի ընտանիքներում երեխաներն ավելի շատ են հիվանդանում:

Հեղինակ. Ն.Ա.
Սկզբնաղբյուր. Առողջապահության լրատու 10 (548) 17.03.2010
Աղբյուր. med-practic.com
Հոդվածի հեղինակային (այլ սկզբնաղբյուրի առկայության դեպքում՝ էլեկտրոնային տարբերակի) իրավունքը պատկանում է med-practic.com կայքին
Share |

Հարցեր, պատասխաններ, մեկնաբանություններ

Կարդացեք նաև

Ինչպես չափել ճնշումը
Ինչպես չափել ճնշումը

Պատասխանեք հետևյալ երեք ոչ բարդ հարցերին: Ձեզ մոտ առաջին անգա՞մ է բարձրացել արյան զարկերակային ճնշումը (ԶՃ): Հիպերտոնիկ հիվանդության բուժման համար որևէ դեղպատրաստուկ ընդունու՞մ եք...

Սրտանոթաբանություն
Վազքը վնասում է ծնկներին
Վազքը վնասում է ծնկներին

Միջին տարիքում չափից ավելի ֆիզիկական ակտիվությունը բարձրացնում է օստեոարթրիտի ռիսկը, հատկապես ծնկի հատվածում, կարծում են Գերմանիայի և ԱՄՆ-ի օրթոպեդները...

Վնասվածքաբանություն և օրթոպեդիա
Առողջ ատամները մարդու առողջության գրավականն են
Առողջ ատամները մարդու առողջության գրավականն են

Մեր առողջության 60%-ը պայմանավորված է մեր կենսակերպով և միայն 10-20%` բժշկությամբ: Մանրէներով բնակեցված բերանի խոռոչը մարդու օրգանիզմի ամենախիտ հատվածն է...

Ստոմատոլոգիա
Գեղեցիկ ձեռքերի համար
Գեղեցիկ ձեռքերի համար

Ցուրտ եղանակին ձեռքերիս մաշկը  սկսում է չորանալ, թեփոտվել  ու ճաքճքել: Ձեռքերի համար նախատեսված ովորական քսուքներն էլ չեն օգնում: Ի՞նչ անել:

Է.Բալայան, ք. Երևան...

Ձեռքերի խնամք
Երգելն օգնում է ինսուլտից հետո
Երգելն օգնում է  ինսուլտից հետո

Հարվարդի բժշկական դպրոցի գիտնականները հետաքրքիր մեթոդ են առաջարկել նրանց, ովքեր ինսուլտից հետո կորցրել են խոսելու ունակությունը...

ԼՈՒՐԵՐ: Նյարդային համակարգ
Ինչի մասին է վկայում մաշկի գույնը
Ինչի մասին է վկայում մաշկի գույնը

Մաշկն առաջինն է արձագանքում օրգանիզմի տկարություններին: Դրա գույնով կարելի է կռահել առողջական վիճակի փոփոխությունները և նախօրոք սկսել կանխարգելումը...

Ախտորոշում Մաշկաբանություն Մարմնի խնամք
Մի՞ս, թե՞` բուսակերություն
Մի՞ս, թե՞` բուսակերություն

Մեծ Բրիտանիայի և Նոր Զելանդիայիգիտնականները հետաքրքիր տվյալներ են ստացել քաղցկեղի զարգացման հաճախականության վերաբերյալ: Նախկինում կարծում էին թե իրենց սննդաբաժնից միսը բացառած մարդիկ  ավելի...

Գաստրոէնտերոլոգիա և լյարդաբանություն
Պայքար մանրէների դեմ
Պայքար մանրէների դեմ

Եթե ընտանիքում որևէ մեկը հիվանդացել է, հարկ է միջոցներ ձեռք առնել, որպեսզի մյուսներին զերծ պահել ինֆեկցիայից: Ինֆեկցիայի տարածման գլխավոր «մեղավորներն» են դռների, պատուհանների բռնակները...

Կանխարգելում Վարակաբանություն Կանխարգելում և բուժում տանը
Ընդունել ըստ ժամերի
Ընդունել ըստ ժամերի

Վերջերս զարմանքով լսեցի, որ վիտամինները պետք է ընդունել որոշակի ժամերի: Դա ճի՞ շտ է:

Ռ.Խաչատրյան, ք.Երևան...

Վիտամիններ և միներալներ
Հավերժության քարը
Հավերժության քարը

Այս արժեքավոր քարը մարդկությանը հայտնի է արդեն 7000 տարի: Հին Չինաստանում նեֆրիտը համարում էին Երկնքի և Երկրի քար, այն մարդկանց երկարակեցություն, առողջություն և երիտասարդություն էր պարգևում...

Ավանդական բուժման մեթոդներ և միջոցներ Կանխատեսումներ
Հակահարված տուբերկուլոզին
Հակահարված տուբերկուլոզին

Ամերիկացի գիտնականները տուբերկուլոզին հաղթելու նոր միջոց են հայտնաբերել: Եթե տուբերկուլոզի հարուցիչը մի փոքր մոդիֆիկացվի, ապա վտանգավոր մանրէն կսկսի ինքն իրեն թունավորել...

Վարակաբանություն
ՆՕՎԱ-ն այսուհետ ՆՕՎԱ 2

Մոր և մանկան առողջության ոլորտի բարելավմանն ուղղված աշխատանքները շարունակելու նպատակով ԱՄՆ Միջազգային զարգացման գործակալությունը, հիմք ընդունելով ՆՕՎԱ...

Իրադարձություններ Հայաստանում
Օրը թանկ է նրա համար, ով կարողանում է ապրել: Շպիտցներ գեղեցկություն և կամքի ուժ
Օրը թանկ է նրա համար, ով կարողանում է ապրել:  Շպիտցներ  գեղեցկություն և կամքի ուժ

Խոյ. նշանաբանն է` ես ապրում եմ, հովանավոր մոլորակը` Մարս:  Կրակի տարերքի տաքարյուն ներկայացուցիչները հենց տարերքի համապատասխան էլ իրենց պահում են: Նրանք տղամարդկային Յան էներգակիրներ են...

Կանխատեսումներ
Տուբերկուլոզ. պատմական ակնարկ, նոր մոտեցումներ
Տուբերկուլոզ. պատմական ակնարկ, նոր մոտեցումներ

Ֆթիզիս (թոքախտ) հիվանդությունը նկարագրվել է դեռևս հին հունական բժշկության նշանավոր ներկայացուցիչ, մեծն Հիպոկրատը: Նա այն նկարագրել է որպես մահացու հիվանդություն...

Պատմության էջերից

ԱՄԵՆԱԸՆԹԵՐՑՎԱԾ ՀՈԴՎԱԾՆԵՐԸ